Post RO 11, teaching: DE VUURLINIE VAN BOURTANGE ©.

RESERVE OFFICIER: Gij zijt onsen erfgenaem, musquetier: neemt oock onsen strijdmoed in erfenisse aen!

DE VUURLINIE VAN BOURTANGE

(Een verhaal uit de 80-jarige oorlog met moed, kameraadschap en het vuur dat in iedere Reserve Officier dient te branden)

Oost-Groningen, voorjaar 1593:

Het veen rook nog naar verraad. De wind joeg de koude Spaanse woorden langs de bastions van het net voltooide vestingstadje Bourtange, waar een klein garnizoen van Staatse musketiers standhield.

Ze waren geen elitesoldaten, maar werktroepers: boerenzonen, timmerlieden, en een enkele afgedankte vaandrig. Doch hun commandant, luitenant Roelof van Wijngaarden, had iets anders in hen wakker gemaakt: een onwrikbaar plichtsbesef, niet alleen voor het vaderland, maar voor elkaar.

De Spanjaarden, de onderdrukkers, zwermen van parasitaire huurlingen, kwamen van twee kanten. Een colonne doorweekte infanteristen trok via het moeras naar de zuidzijde, terwijl een groep ruiters zich samentrok aan de oostelijke linie.

Onze musketiers in de schansen waren zwaar in de minderheid. Eén man per vier meter muur. En hun munitie was beperkt.

“Geef me dan maar de dood met eer, beter dan laf het leven!”

Luitenant Roelofs’ woorden sneden die ochtend door de ochtendmist, terwijl hij zijn musketiers toesprak.

“Maar weet: wij vechten niet om te haten. Wij vechten om te beschermen. Onze vrouwen, onze dorpen, onze vrijheid. Onze toekomst.”

Zijn mannen knikten. Sommigen baden, anderen kusten een brief of een ring. Maar geen enkele die desertie overwoog.

DE SLAG VAN TWEE RANDEN

Toen de Spaanse ruiters aan de oostzijde de sloot overstaken, openden de Staatse musketiers het vuur.

Niet willekeurig, niet in paniek, maar gecoördineerd: telkens drie schutters tegelijk, precies zoals Roelofs het hen gedrilt had:

Vúúr, achteruit, herladen, dekking geven.

Maar het was bij de zuidzijde waar het verschil werd gemaakt:

Een groep van slechts 6 man onder leiding van sergeant Derk uit Emmen besloot hun positie te verlaten. Ze ondernamen een riskante actie door vanuit de flank door het moeras zelfs, de killers te gaan benaderen.

Wadend door water tot aan de borst, modder die hun benen de diepte inzoog, daarna kruipend ging het groepje om de Spaanse infanterie heen.

Ze droegen geen banieren, slechts hun wilskracht.

Ze staken hun lonten aan met de dekzeilen over hun musketten, en op het teken van Derk kwamen ze uit het riet als geesten uit de onderwereld.

De Spanjaarden schrokken zich wild!

Onverwacht vuur en vlam!

Ze raakten in verwarring.

Carajo! (verdomme) dacht die Hijo de puta (hoerenzoon) Don Carlos, hun commandant.

De Spanjaarden kregen de illussie omsingeld te zijn. In paniek trokken ze zich terug richting het vuur van de linies.

Maar dáár wachtten Roelofs’ mannen hen op: nu niet als verdedigers, maar als jagers.

De omsingeling was een feit, de kill-zone gaf slacht.

Binnen een uur lag het moeras bezaaid met Spaanse lijken doorboort met musketkogels dwars door hun harses, dode paarden nog hinnekend stervende, en een achtergelaten vaandel met het wapen van Castilië.

De NASLEEP

Niet één burger werd uitgeleverd. Er was geen plundering die volgde.

Luitenant Roelof gaf opdracht om de gewonde Spanjaarden water en brood te geven.

“Ze vochten voor hun koning zoals wij voor onze vrijheid,” zei hij. “Wie overwint met mededogen, is een grotere krijger dan wie enkel bloed zaait.”

Die dag schreef de vesting Bourtange geschiedenis in de militaire geest van Nederland. Niet als bastion van stenen, maar als voorbeeld van heldhaftige samenwerking, tactische vastberadenheid, en menselijke kracht in onmenselijke omstandigheden.

BOODSCHAP BESTEMD  VOOR DE HEDENDAAGSE RESERVE OFFICIER:

Jouw strijd zal anders zijn. Geen musket, maar drone; geen moeras, maar stad en dorp vol burgers. En veel verwarring, vermoeidheid, twijfel.

Dan is het jouw keuze: ga je staan als Roelof? Leid je met compassie, als Derk?

Of blijf je aan de zijlijn terwijl de hufters zich zich te goed doen aan je nageslacht?

De oorlogsmindset is geen drang naar strijd. Het is de bereidheid om te staan wanneer anderen knielen, om orde te scheppen in chaos, en om nooit de menselijkheid te verliezen, ook niet als raketten, granaten en kamikaze robots op je inbeuken.

“Geef me dan maar de dood met eer, beter dan laf het leven als horige slaaf!”